Światowy Dzień Świadomości Autyzmu

2 kwietnia został uznany przez państwa członkowskie Organizacji Narodów Zjednoczonych jako Światowy Dzień Świadomości Autyzmu (ang. World Autism Awareness Day, WAAD). ONZ oficjalnie zalicza autyzm do najgroźniejszych problemów zdrowotnych - obok AIDS, cukrzycy i nowotworów. Dzień ten obchodzony jest od 2008 roku i ma na celu podnoszenie świadomości na temat dziecięcego autyzmu oraz uwrażliwiać społeczeństwo na ten problem.

Obchody Światowego Dnia Świadomości Autyzmu są również okazją do globalnego politycznego zaangażowania i bardziej efektywnej współpracy międzynarodowej w tej dziedzinie. Podstawowe założenia obejmują zwiększenie potencjału zaspokajania szczególnych potrzeb osób dotkniętych autyzmem, umożliwienie rozwijania indywidualnych talentów oraz poprawę dostępu do usług opiekuńczych i pomocowych dla społeczności osób dotkniętych autyzmem.

W geście solidarności z osobami dotkniętymi autyzmem oraz ich rodzinami zapalmy tego dnia o godzinie 20.00 niebieskie światło.

W Sosnowcu Światowy Dzień Świadomości Autyzmu rozpocznie się o godzinie 17.00 w Sali Zabaw „Kangurek” przy ul. Sienkiewicza 3, naprzeciwko CH Plaza. - Będziemy bawić się w gronie naszych dzieci, wraz z rodzinami. Między godziną 19.00 a 20.00 przed Plazą rozdawać będziemy nasze materiały i zachęcać do wspierania naszych idei. A o godz. 20.00 zapalimy niebieskie światełka, wypuścimy balony i zaśpiewamy razem piosenkę „Niebieski świat nam się śni” - zapowiada Remigiusz Mielczarek z Fundacji JiM.

W Polsce nie prowadzi się szczegółowych statystyk na temat zachorowalności na autyzm. Wg doniesień, w krajach Europy zachodniej, nawet jedno na setkę dzieci ma zaburzenia autystyczne, przy czym częściej dotyka to chłopców. Jednym
z największych problemów w Polsce jest brak dostępu do wczesnej diagnozy autyzmu. Lekarze pierwszego kontaktu często nie rozpoznają objawów autyzmu, wydłużając czas prawidłowej oceny dolegliwości. Im wcześniej dziecko z autyzmem jest poprawnie zdiagnozowane, tym szybciej otrzyma skuteczną terapię. Niestety zazwyczaj na wizytę w poradni specjalistycznej czeka się nawet półtora roku,  a w niektórych województwach w ogóle nie ma poradni dla osób z autyzmem.

Ponadto utrudniony jest też dostęp do samej terapii. Za mało jest publicznych, specjalistycznych klinik, a wizyty prywatne są drogie i niekoniecznie oferują pomoc wysokiej jakości. Potrzeba zatem więcej bezpłatnych placówek, łatwo dostępnych
i szybko przyjmujących małych pacjentów.

Warto pamiętać, że autyzm to nie jest choroba. To całościowe zaburzenie rozwoju dziecka o podłożu neurologicznym. Dziecko z autyzmem często nie mówi i nie nawiązuje kontaktu z innymi ludźmi, nawet z rodzicami. Jedynym ratunkiem i szansą na samodzielność dla dzieci z autyzmem jest wczesna diagnoza oraz konsekwentna terapia. Autyzm to jedno z bardziej skomplikowanych i niewyjaśnionych medycznie zaburzeń rozwojowych, których etiologia nie jest jasna. Od kilkudziesięciu lat prowadzone są badania ukierunkowane na wyjaśnienie przyczyn tego zaburzenia.

Najczęściej występujące objawy i zachowania autystyczne:
- trzepotanie rączkami,
- częste napady histerii lub agresji,
- przeraźliwe krzyki bez uzasadnionej przyczyny,
- wprawianie w ruch wirowy różnych przedmiotów,
- echolalia (powtarzanie zasłyszanych zwrotów i fraz nieadekwatnie do sytuacji).

Zasadniczymi cechami autyzmu są: nieumiejętność komunikacji, nie rozwijające się samoistnie u dziecka interakcje społeczne oraz mocno ograniczone formy aktywności. Dzieci z autyzmem izolują się od otoczenia, w którym są narażone na nasilone bodźce zewnętrzne. Ponadto inaczej odbierają dotyk, zapach, światło czy temperaturę.

Leczenie autyzmu możliwe jest poprzez prowadzenie intensywnej, indywidualnej terapii równolegle z leczeniem farmakologicznym. Autyzmu nie można całkowicie wyleczyć, ale właściwa terapia to szansa na usprawnienie, a nawet samodzielność  w przyszłości. Nieleczony autyzm doprowadza do trwałego kalectwa i kompletnej marginalizacji społecznej osoby autystycznej, a często też całej rodziny. Warto zaznaczyć, że koszty leczenia i terapii są bardzo wysokie. Niewielu rodziców jest
w stanie im sprostać i właściwie zapewnić dziecku pomoc terapeutyczną.

W Polsce jest ogromny problem edukacyjny, gdyż publiczne szkoły i przedszkola nie chcą przyjmować dzieci autystycznych. Brakuje też wystarczającej ilości ośrodków terapeutycznych i szkół dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi  i w większości skazane są na nauczanie indywidualne. Dzieci z autyzmem często wykazują duże zdolności w wybranych obszarach, ale niższy poziom funkcjonowania nie pozwala im na właściwy rozwój w nieprzystosowanych do tego typu nauczania placówkach. Czas nauki w wymiarze 12 godzin tygodniowo jest niewystarczający i dodatkowo powoduje odizolowanie dziecka od grupy rówieśniczej.

Należy zaznaczyć, że dzieci autystyczne w czasie terapii potrzebują kontaktów społecznych. Dlatego tak istotna jest walka o tworzenie placówek edukacji specjalistycznej, o tolerancję i o zrozumienie dla dzieci z autyzmem, w każdej szkole i przedszkolu.