Upamiętnili bohaterskich braci Opiłków

Poleć znajomym
 

Kto zna tragiczne losy braci Opiłków z Sosnowca? Tylko najstarsi mieszkańcy miasta wywodzący się ze środowiska kolejarzy i co najwyżej bardzo wąska grupa historyków czy miłośników historii Sosnowca. Dziś pod budynkiem Dworca PKP odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej ich bohaterską postawę. W uroczystościach wziął udział prezydent Sosnowca kazimierz Górski.

Upamiętnili bohaterskich braci Opiłków

 

Siostrzenica braci Opiłków, pani Izabella Smolska – Celarska, podjęła starania  o zachowanie pamięci o bohaterskich wujach. Dzięki jej staraniom, 26 lipca 2013 r., w 71. rocznicę zgilotynowania Bronisława Opiłki i 70. rocznicę rozstrzelania Jerzego Bolesława Opiłki, na gmachu dworca kolejowego w Sosnowcu zawisła tablica upamiętniająca bohaterskich braci. Pani Smolska – Celarska gromadzi również materiały faktograficzne dotyczące braci i rodziny Opiłków. Bronisława i Jerzego Opiłków oprócz braterskich więzów łączyło wiele: praca na kolei, wspólne mieszkanie (wraz z siostrami), a przede wszystkim głęboki patriotyzm. Za miłość do Ojczyzny zapłacili najwyższą cenę – oddali swoje życie.

 

 

BRONISŁAW OPIŁKA
ps. „AGA”, „STEF”, „STEFEK”, „STEFAN HESKI”, „PORYF”, „ZAWICZ”, urodził się 8 stycznia 1910 r. w Sosnowcu. Był ślusarzem, dyżurnym ruchu, następnie pracownikiem biura warsztatów kolejowych. Po wybuchu II wojny światowej organizował pomoc dla rodzin aresztowanych kolejarzy. Od października 1939 r. był współorganizatorem i aktywnym członkiem Związku Orła Białego, komendantem dywersyjno - sabotażowej Okręgowej Akcji Kolejowej Śląsko-Zagłębiowskiej KG ZWZ. Organizował komórki sabotażowe na stacjach kolejowych w Zagłębiu Dąbrowskim, a także wzdłuż tras kolejowych: Sosnowiec-Częstochowa, Sosnowiec-Olkusz, Sosnowiec-Szczakowa - Trzebinia. Grupa dywersyjna "Agi" szybko rozrastała się, obejmując większość zakładów przemysłowych w Sosnowcu. Podporządkowane mu placówki prowadziły intensywną działalność, uszkadzając tabor kolejowy, urządzenia stacyjne, tory kolejowe oraz prowadząc działania utrudniające
i opóźniające ruch na liniach kolejowych. Zajmowano się przerzutami przez granicę ludzi, broni, prasy itp. Ostrzeżony, że jego mieszkanie jest pod obserwacją gestapo, na rozkaz przełożonych opuszcza 1 marca 1941 r. Sosnowiec i otrzymuje nową funkcję konspiracyjną
w Krakowie. 5 kwietnia 1941 r. w nocy gestapo przyszło po Stefana Gajcego, u którego zatrzymał się Bronisław. Zabrali też Bronka, pod fałszywym nazwiskiem Chmielewski. Osadzony w więzieniu na Montelupich, torturowany, zostaje zidentyfikowany przez konfidenta gestapo. 23 czerwca 1941 r. przewieziony do więzienia śledczego
w Mysłowicach. Tu poddany jest dalszym, bestialskim torturom i licznym konfrontacjom
z aresztowanymi przywódcami i członkami ZOB. Dla dalszych konfrontacji zostaje przetransportowany do więzienia w Kłodzku. 13 lipca 1942 r. wyrokiem wyższego sądu krajowego w Bytomiu zostaje skazany za "zdradę stanu" na śmierć przez zgilotynowanie. Wyrok wykonano 28 lipca 1942r. w więzieniu w Katowicach. Przeżył 32 lata. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari.

 

JERZY BOLESŁAW OPIŁKA
ps. „MAR” urodził się 23.12.1919r. w Sosnowcu. Harcerz. Urodził się 23.12.1919 r.
w Sosnowcu. Bolek, gdyż tak go nazywano, był łącznikiem w Organizacji Orzeł Biały,
a następnie Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. Po raz pierwszy aresztowany 11 marca 1941 r., gdy Niemcy szukali Bolesława, a zatrzymali Jerzego (w dokumentach jego pierwsze imię to Jerzy, ale powszechnie nazywany był Bolkiem). Zwolniony 29 marca 1941 r. mógł wyjechać z Sosnowca, gdyż wiadomo było, że Niemcy zorientują się w pomyłce. Nie uczynił tego, bo czuł się odpowiedzialny za siostry. Ponownie aresztowany 12 lutego 1943 r.
i tego samego dnia przetransportowany do Oświęcimia. Był straszliwie torturowany. W dniu 31.03.1943 r. został ujęty w ewidencji więźniów KL Auschwitz i oznaczony numerem 111482. W dniu 23.07.1943 r. osadzony został w bunkrze bloku 11 i wyrokiem „sądu doraźnego” skazany na śmierć. Rozstrzelany 28 lipca 1943 r. pod Ścianą Straceń na dziedzińcu bloku nr 11. Przeżył 23 lata.

 

 

Po wojnie, 28 lipca 1948 r. (obydwaj zginęli 28 lipca), środowisko kolejarzy w Sosnowcu zorganizowało uroczystą mszę św. w Kościółku Kolejowym oraz symboliczny pogrzeb z honorami należnymi bohaterom. Od tego dnia nazwiska Bronisława i Jerzego Bolesława widnieją na grobie ich rodziców: Piotra i Joanny Opiłków na cmentarzu przy al. Mireckiego. W dniu 27.07.1972 odbyła się Msza Święta w Kościółku Kolejowym upamiętniająca braci. Grób wpisany jest do ewidencji miejsc pamięci narodowej.
 

powrót
  • 29
  • kwietnia 2025Wtorek
Imieniny: Hugo, Bogusław, Robert, Piotr, Ermentruda
Waluty:
Giełda: