Uwaga właściciele i administratorzy budynków

W związku z licznymi interwencjami związanymi z niszczeniem siedlisk lęgowych chronionych gatunków ptaków wykorzystujących budynki mieszkalne jako siedliska lęgowe, kierowanymi do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa UM w Sosnowcu przypomina  o zasadach postępowania przy planowaniu i wykonywaniu prac związanych z termomodernizacją budynków.

W stosunku do dziko występujących zwierząt objętych ochroną, zgodnie z art. 52 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody, uszczegółowionym zapisem § 6 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną, obowiązuje zakaz niszczenia ich siedlisk i ostoi. W świetle art. 5 pkt 18 ustawy o ochronie przyrody, jako siedlisko roślin, zwierząt lub grzybów przyjmuje się obszar występowania roślin, zwierząt lub grzybów
w ciągu całego życia lub dowolnego stadium ich rozwoju. Miejsca lęgowe ptaków chronionych, zlokalizowane na budynkach mieszkalnych (m.in. w stropodachach) należy więc traktować jako ich siedliska, podlegające ochronie prawnej. W związku z tym każdy przypadek podjęcia prac skutkujący zniszczeniem siedlisk, gniazd lub jaj a także płoszeniem lub niepokojeniem ptaków objętych ochroną, bez zezwoleń odpowiednich organów narusza zakazy wymienione w ww. rozporządzeniu Ministra Środowiska oraz ustaw z 16 kwietnia 2004r o ochronie przyrody i z 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska. Wykonywanie czynności skutkujących ograniczeniem dostępu ptaków do miejsc ich regularnego występowania i rozrodu: zamykanie otworów wentylacyjnych, zamykanie otworów do stropodachów, zabezpieczenie szczelin i ubytków elewacji itp. należy kwalifikować jako niszczenie miejsc lęgowych i schronień tego gatunku, a zatem jako naruszenie zakazu, o którym mowa w art. 52 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie przyrody. Zgodnie z art. 56 ust. 2 pkt 2 wyżej wymienionej ustawy, prace tego rodzaju mogą być prowadzone wyłącznie po uzyskaniu zezwolenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Uzyskania zezwolenia nie wymaga jedynie usuwanie od dnia 16 października do końca lutego gniazd ptasich z obiektów budowlanych i terenów zieleni, kiedy wynika to ze względów bezpieczeństwa lub sanitarnych.
Zgodnie z § 10 ww. rozporządzenia, sposoby ochrony gatunków dziko występujących zwierząt, w tym osobników jerzyka, kawki, kopciuszka, ogonówki, wróbla, które występują prawie wyłącznie na osiedlach mieszkaniowych w miastach, polegają m.in. na dostosowaniu terminów i sposobów wykonywania prac budowlanych, remontowych i innych do okresów lęgów, rozrodu.
Przed przystąpieniem do wykonywania termoizolacji budynków należy zatem wystąpić do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach o wydanie zezwolenia w trybie art. 56 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie przyrody na odstępstwo od zakazu, o którym mowa w art. 52 ust. 1 pkt 4, tj. o zezwolenie na zniszczenie siedlisk i ostoi ptaków. Decyzja regionalnego dyrektora ochrony środowiska wydana w ww. trybie nie ma związku
z regulacjami i jest niezależna od decyzji związanych z wymogami prawa budowlanego.Informuję, że Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach zamieściła na stronie internetowej http://katowice.rdos.gov.pl w zakładce ochrona przyrody/ochrona gatunkowa, przydatne informację i wytyczne dotyczące zasad utrzymania siedlisk ptaków na budynkach mieszkalnych objętych ochroną prawną.
Kierując wnioski o wydanie zezwoleń wskazane jest załączenie do wniosku ekspertyzy ornitologicznej. Załączona ekspertyza usprawni wydanie zezwoleń
z uwzględnieniem ochrony wszystkich gatunków mogących zasiedlać budynki i umożliwi niekolizyjne przeprowadzenie prac termoizolacyjnych budynków. Jako kompensacje utraconych siedlisk podczas prowadzenia prac termomodernizacyjnych wskazuje się zawieszanie skrzynek lęgowych dla ptaków, na elewacjach budynków, w których zlokalizowane są zamknięte otwory wentylacyjne i szczeliny w budynkach.
Podkreślam, że zniszczenie siedlisk i miejsc lęgowych jerzyków stanowi naruszenie obowiązujących przepisów art. 52 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody i zgodnie z art. 127 tej ustawy podlega karze aresztu albo grzywny. Przedmiotowe działania noszą znamiona naruszenia zakazów, o których mowa w art. 127 pkt 2e ustawy o ochronie przyrody oraz art. 181 § 3 kodeksu karnego mówiącego, że kto niezależnie od miejsca czynu niszczy albo uszkadza rośliny lub zwierzęta pozostające pod ochroną gatunkową powoduje istotną szkodę.
Ponadto, na podstawie art. 50 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane, powiatowy inspektor nadzoru budowlanego może wstrzymać postanowieniem prowadzenie robót budowlanych, wykonywanych w sposób mogący spowodować naruszenie środowiska.Aby uniknąć w przyszłości przypadków niszczenia siedlisk gatunków objętych ochroną proszę o przestrzeganie zasad postępowania przy planowaniu i wykonywaniu prac termomodernizacyjnych budynków.